ស្រ្តីឬស្រី
ពាក្យសម្រាប់ប្រើជាសាធារណៈ
ឃ្លាតមកពីពាក្យសំស្រ្កឹតថា ស្ត្រី គឺមនុស្សជាតិដែលមានភេទទីទៃពី ប្រុស (បុរិសៈ ឬ បុរស), ទីទៃពី ខ្ទើយ (បណ្ឌក) ត្រូវប្រើឲ្យស្របគូគ្នាថា
ស្រី-ប្រុស ឬ ប្រុស-ស្រី កុំប្រើថា
ស្ត្រី-ប្រុស ឬ បុរស-ស្រី ឡើង, ត្រូវប្រើថា បុរសស្ត្រី ឬ ស្ត្រី-បុរស ទើបស្របគ្នា : ប្រុសស្រីជាប្តីប្រពន្ធ, បុរសស្ត្រីជាស្វាមីភរិយា (ប្រើពាក្យស្របគ្នាយ៉ាងនេះទើបសម)
។ ព. កា. ថា : ស្រីប្រុសទាំងទ្វី ជាគូមានពីបុរាណព្រេងនាយ ស្រីជាប្រពន្ធ ប្រុសទោះសម្ទាយ
បណ្ឌិតទាំងឡាយ ឲ្យឈ្មោះថាប្តី ។ ស្ត្រីនិងបុរស ក្នុងលោកទាំងអស់ ភរិយាស្វាមី គឺប្តីប្រពន្ធ ហ្នឹងឯងលោកស្ដី ជនក្នុងលោកីយ៍ ហៅបានតាមថ្នាក់ ។ ប្តីជាអ្នករក ទ្រព្យធនបានមក ប្រពន្ធទុកដាក់ ចាស់ទុំបុរាណ បានពោលបញ្ជាក់ ឲ្យនាងឲ្យអ្នក ចងចាំគ្រប់ប្រាណ ។ សំណាបយោងដី
រីឯស្រីៗ យោងប្រុសសាមាន្យ
ទោះមារយាទខ្សោយ- ក៏ដោយបើបាន ស្រីមានសន្ដាន ខ្ជាប់ខ្ជួនមួនមាំ ។ តែងបានចម្រើន ទ្រព្យាកើតកើនព្រោះស្រីថែទាំ ចាត់ចែងទុកដាក់ ចេះលាក់សន្សំ សង្វាតខិតខំ រក្សាឲ្យគង់ ។ល។ (ម.
ព. ស្ត្រី ទៀតផង) ។ មានកាព្យច្បាប់ស្រីជាព្រះរាជនិពន្ធនៃ ព្រះបាទសម្ដេចព្រះហរិរក្សរាមា ឥស្សរាធិបតី ព្រះបរមកោដ្ឋ (ព្រះអង្គដួង) ថ្លែងអំពីសុចរិត ៨ ប្រការជាមង្គលរបស់ស្រី, យើងយល់ឃើញថា គួរស្រង់យកមកចុះក្នុងវចនានុក្រមខ្មែរនេះ ដើម្បីរក្សាព្រះកេរ្តិ៍ទុកឲ្យបានឋិតថេរចិរកាលតវែងឆ្ងាយទៅ; ព្រះរាជនិពន្ធនោះដូចតទៅនេះថា ៖ នេះនឹងសម្ដែង បរិយាយចារចែង
ដើមបទអដ្ឋា- ហិ ឋានេហិ សុចរិតា ឥត្ថីលក្ខណា មង្គលច្នេះពិត ។ ប្រែថាស្រីជា
កើតកបលក្ខណា ដោយនូវសុចរិត
មង្គលប្រាំបី ឲ្យស្រីពិនិត្យ ចាំយកជាក្រឹត្យ គ្រប់រូបស្រីៗ ។ ដើមបទព័ណ៌នា លោកថាស្រីជា សុចរិតភក្តី ឫករាបស្រគត់ ផ្គង់ផ្តត់សម្ដី ការកេរ្តិ៍ខ្មាសស្រី បរិសុទ្ធមែនមួន ។ លោកថាស្រីត្រង់
កាន់សុចរិតផ្គង់ គំនិតចេះស្ងួន អស់ទ្រព្យសម្បត្តិ ប្រយ័ត្នថែធួន ទុកដាក់ខ្ជាប់ខ្ជួន មិនមានប្រមាទ ។ លោកថាស្រីគាប់ កាន់សុចរិតខ្ជាប់ ឧស្សាហ៍សង្វាត ធ្វើការសន្សំ តឿនខ្ញុំឲ្យឃ្មាត ឲ្យខ្មីសង្វាត មិនមានស្ងៀមដៃ ។ លោកថាស្រីប្រាជ្ញ សុចរិតអង់អាច ចេះអធ្យាស្រ័យ ញាតិព្រៀងទៅមក
រាប់រករួសវៃ ទោះជនដទៃ ក៏រាប់តាមពិត ។ លោកថាស្រីស្អាត សុចរិតគ្មានឃ្លាត
មែនមានគំនិត ចេះរៀបអាហារ
ភ្នាក់ងារស្រីពិត រណ្តាប់ផ្គាប់ចិត្ត ប្តីគ្រប់វេលា ។ លោកថាស្រីស្មោះ កាន់សុចរិតឆ្ពោះ ចាំចិត្តស្នេហា តែនឹងអង្គប្តី
ឥតបីរេរា ស្ម័គ្រស្មោះស្មើជា
និត្យនៅរៀបរៀង ។ លោកថាស្រីស្លូត សុចរិតរហូត អបអត់ឥតល្អៀង តាមពាក្យប្តីផ្តាំ ចងចាំទុកទៀង ពោលពាក្យមិនឃ្លៀង មិនឃ្លាតសត្យា ។ លោកថាស្រីស្មើ សុចរិតស័រពើ អាចរងធានា
ទម្ងន់ចិត្តប្តី ទោះបីទុក្ខា ខ្សត់ក្រម្ដេចម្តា អាចទទួលប្រាណ ។ សុចរិតប្រាំបី
ជាមង្គលស្រី ប្រសើរក្រមាន
អ្វីមកផ្ទឹមផ្ទាល់ ឲ្យដល់នេះបាន ស្រីណាអាចធ្យាន ចិត្តចាំរៀនយក៍ ។ ទាំងប្រាំបីច្បាប់ ហៅស្រីមហាគាប់ លោកីយ៍កម្រ ស្រីកាន់សុចរិត ប្រព្រឹត្តល្អិតល្អ ស្រីណាថាក្រ ធ្វើតាមពុំបាន ។ លោកថាស្រីនោះ ចិត្តអាក្រក់ស្មោះ ស្អប់ដំបូន្មាន ផ្សាដោយសារចិត្ត ទុច្ចរិតសន្ដាន បង្ហិនធនធាន ចើកអាសមាយា ។ ក្តីជួច្រើនកល
ក្រដឹងចេះដល់ លែបខាយពុតវា បើចិត្តចង់ស្រាប់ ចង់ស្ដាប់ហាក់ជា ងាយដាយសោះសា
ចេះឯងដឹងឯង ។ ឯត្រង់ច្បាប់ល្អ
តិចទេយល់ក្រ កម្រក្រៃលែង ក្រព្រោះមិនចង់ ប្រុងអង្គឲ្យស្ដែង ក្រដោយចិត្តល្បែង ចំណង់តណ្ហា ។ អំពើសុចរិត អធ្យាស្រ័យចិត្ត សម្អាតឧស្សាហ៍ ស្មើស្មោះស្លូតត្រង់ ផ្គត់ផ្គង់ក្រឹត្យា ប្រាំបីនេះណា សុចរិតប្រាកដ ។ ឯសុចរិតស្រី ផ្គត់ផ្គង់ស្វាមី
លោកឲ្យអបអត់ ឱនអៀនចិត្តទន់ ចេះគន់បែបបទ តាមតែចិត្តពត់ ម្ដេចៗ តាមបាន ។ មិនមានប្រកែក មិនមានជជែក ថាធ្វើមិនបាន ទោះអៀនអន់អត់
សង្កត់ចិត្តប្រាណ តាមចិត្តប្តីធ្យាន ម្ដេចៗមិនថា ។ ច្បាប់នេះគួរស្រី នៅនាលោកីយ៍ ផ្ចង់ចិត្តឧស្សាហ៍ កាន់ក្តីសុចរិត ជាក្រឹត្យថ្លៃថ្លា
ឲ្យខ្ជាប់ជាក់ជា ចរិតសព្វថ្ងៃ ។ កាន់បានដូច្នោះ នឹងឮកេរ្តិ៍ឈ្មោះ ប្រសើរពេកក្រៃ នឹងបានសាន្តសុខ ចៀសទុក្ខចង្រៃ ដល់បរលោកថ្លៃ សោយសុខសួគ៌សិទ្ធ ។ សំដែងសេចក្ដី ពីមង្គលស្រី ប្រសើរពេកពិត គ្រប់ទាំងប្រាំបី ក្រឹត្យស្រីសុចរិត ចែងចប់ភាសិត តាមព្រះបាលី
ប្រពន្ធ
ប្រ +
ពន្ធ; បា.
ប+ ពន្ធ “ជាប់ជំពាក់,
ចំពាក់ឆ្វាក់; ដែលចងរឹតរួត; ចំណងចងឆ្វាក់រឹតរួត”) ស្ត្រីជាចំណងគូនឹងបុរស
(ភរិយា) ។ យើងនឹកស្ដាយដោយយល់ថាពុំគួរខាន
ក៏បានស្រង់យក កាព្យច្បាប់ស្រី ជាព្រះរាជនិពន្ធនៃ
ព្រះបាទសម្ដេចព្រះហរិរក្សរាមា ឥស្សរាធិបតី ព្រះបរមកោដ្ឋ (ព្រះអង្គដួង) ដែលទ្រង់និពន្ធក្នុងឆ្នាំរកានព្វស័ក ព.
ស. ២៣៨០ កាលព្រះអង្គមានព្រះជន្មគម្រប់ ៤១ វស្សា យកមកចុះទុកជាព្រះកេរ្តិ៍ក្នុងវចនានុ-ក្រមខ្មែរនេះ ចំពោះតែត្រង់កាព្យថ្លែងអំពីប្រពន្ធមាន
៧ ប្រភេទ ល្អបួនអាក្រក់បី, មិនវែងណាស់ណាទេ,
ដូចតទៅនេះគឺ មួយសោតព្រះពុទ្ធ ទេស្នាចំហុត ថារីភរិយា
មានប្រាំពីរស្មោះ បួននោះចិត្តជា បីនោះមោហា ចិត្តខូចងាយដាយ៖ ឯប្រពន្ធជា
ឯកឈ្មោះមាតា- ភរិយាដូចម្ដាយ ឈឺឆ្អាលកូនខ្លួន រែងស្ងួនមិនណាយ មិននឹករសាយ
ចិត្តចាំអាណិត ។ កូនទុក្ខទោសម្ដេច ខ្សត់ក្រច្រើនតិច ខឹងខុសខូចចិត្ត ព្រាត់ប្រាស់យូរលង់
ពុំបង់បែកចិត្ត គង់ចាំចិត្តគិត ឈឺឆ្អាលកូនស្មោះ ។ ប្រពន្ធណាគាប់
ឈឺឆ្អាលប្ដីខ្ជាប់ ចិត្តចាំកាន់កោះ ដូចម្ដាយស្រឡាញ់ កូនពេញពីពោះ
ហៅប្រពន្ធនោះ ថ្លៃឥតផ្ទឹមដល់ ។ ប្រពន្ធជាទ្វី ឈ្មោះហៅទាសី- ភរិយាដូចកល់ ខ្ញុំនឹងអម្ចាស់ ប្រើណាស់ខ្វាយខ្វល់ អាចមត់ទប់ទល់
ទម្ងន់បម្រើ ។ មិនមានទំនេរ ទោះម្ចាស់វាយជេរ អត់ឱនស័រពើ តាមតែបង្គាប់
ប្រញាប់ចង់ធ្វើ ចិត្តពុំសើវ៉ើ ចៀសវាងក្រោធា ។ ប្រពន្ធណាអត់ ឱនអង្គអំណត់
ខ្លាចប្ដីអាត្មា ដូចខ្ញុំនឹងម្ចាស់ ខ្លាចណាស់ធានា ប្រពន្ធនោះជា
ប្រសើរសុខសូន្យ ។ ប្រពន្ធជាត្រី ឈ្មោះភគិនី- ភរិយាដូចប្អូន
ស្រឡាញ់បងពិត លំអិតលំអូន ទទួលដំបូន- មានមាត់ពាក្យបង
។ ផ្ដាច់ផ្ដួលតែមួយ នឹងចងជាត្រួយ ចិត្តចាំបំណង ពំនាក់ពំនឹង
ពាក់ពឹងប៉ុនប៉ង តែនឹងអង្គបង ឥតម៉ៃទីទៃ ។ ប្រពន្ធណាចូល នឹងប្ដីមួយមូល- ចិត្តជាប់អាល័យ ដូចប្អូននឹងបង ចាំចងអាស្រ័យ
ប្រពន្ធនោះថ្លៃ មធ្យមពេកពិត ។ ប្រពន្ធចត្វា ឈ្មោះហៅសខា- ភរិយាដូចមិត្រ- សំឡាញ់ស្រឡាញ់ អស់អញពេកពិត ស្មើខ្លួនស្មើចិត្ត ស្ម័គ្រស្មោះចិន្ដា
។ បើមិត្រទៅបាត់ ស្ងប់ស្ងួតមុខមាត់ ទុក្ខទន់ទយា ឃើញមុខមកបាន
ចិត្តក្សាន្តសោះសា ស្រស់ស្រួលភក្រ្ដា និរទុក្ខសោកសៅ ។ ប្រពន្ធណាចិត្ត
ស្រឡាញ់ប្ដីពិត គ្មានក្នុងគ្មានក្រៅ ដូចមិត្រនិងមិត្រ
ចងចិត្តជាប់នៅ ប្រពន្ធនោះហៅ ឧត្តមក្រមាន ។ សម្ដែងភរិយា ទាំងបួនសឹងជា
ក្រស្រីធ្វើបាន បើស្រីណាគិត ផ្ចង់ចិត្តសន្ដាន ស្រឡាញ់ប្ដីប្រាណ
ដូចធម៌ទេស្នា ។ លោកថាស្រីនោះ ឮកេរ្តិ៍ពីរោះ ទួទៅនានា បើអស់ជីវិត
នៅឋិតសួគ៌ា ចៀសចាកចតុរា- បាយបាបទុក្ខភ័យ ។ ប្រពន្ធពុំជា ឈ្មោះវធកា- ភរិយាដូចនៃ សត្រូវចាំចង ទោសផងសព្វថ្ងៃ ប្រពន្ធចង្រៃ ប្ដីមានតែទុក្ខ
បើប្ដីខុសចិត្ត វាគ្មានអាណិត ខេរខឹងច្រអុក ចាំចងទោសប្ដី ស្រដីកិកកុក
ឲ្យមាត់ឲ្យមុខ វាសវាងវ្ហោះវ្ហើយ ។ សុខទុក្ខសាំទាំ វាមើលបំណាំ នៅស្ងៀមព្រងើយ
ពុំជួយទុក្ខភ័យ ដោះដៃកន្ដើយ ស្លាប់ដោយរស់ដោយ គ្មានចិត្តមេត្រី ។
ចោរីភរិយា ប្រពន្ធពុំជា លបលួចទ្រព្យប្ដី គ្មានចិត្តករុណា មេត្តាប្រណី
របស់ទ្រព្យអ្វី លក់ចាយអស់ធួន ។ អយ្យាភរិយា ប្រពន្ធពុំជា តម្កើងតែខ្លួន
ចេះតែប្រើប្ដី ឥតបីមានស្ងួត ធ្វើឫកណាំនួន ទុកប្ដីដូចខ្ញុំ ។
ប្រពន្ធទាំងបី ធ្លាក់ទៅអវិចី រងទុក្ខដំណំ ក្នុងខ្ទះភ្លើងក្ដៅ
យូរនៅក្រៀមក្រំ ព្រោះចិត្តខ្លួនធំ ជាងប្ដីអាត្មា ។ ឯប្រពន្ធបួនមុខនោះគួរស្ងួន
យកជាភរិយា នឹងកើតរបស់ កេរ្តិ៍យសសក្ដា ថ្កើងពូជពង្សា សោយសុខថេរឋិត ។
សំដែងបរិយាយ ភរិយាទាំងឡាយ ប្រាំពីរចរិត ទាំងជួទាំងជា ពណ៌នាពោលពិត
ចែងចប់ពិនិត្យ តាមអត្ថគាថា។
(១) ស្ត្រីមានចរិតចូលចិត្តធ្វើការមិនចេះនៅស្ងៀមទេ
(២)
ស្ត្រីមានការយកចិត្តទុកដាក់ទៅលើការងារលើសពួកបុរស
(៣)
ស្រ្តីមានចិត្តអត់ធ្មត់ខ្លាំងជាងពួកបុរស
(៤)
ស្ត្រីយកពេលទំនេរដើម្បីធ្វើកិច្ចការងារផ្ទះ
ឯបុរសៗចូលល្បែងស្រីស្រាភ្លាម
(៥)
ស្រ្តីនឹងស្លាប់បើនាងនៅទំនេរមិនធ្វើអ្វីមួយ
ព្រោះយល់ថាខ្លួនគ្មានប្រយោជន៍
(៦)
ស្រ្តីច្រើនមានគំនិតរីកចម្រើនទៅមុខ ឯបុរសច្រើនតែមានគំនិតថយក្រោយ
(៧)
ស្រ្តីច្រើនឧស្សាហ៍ព្យាយាមជាងពួកបុរស
(៨)
ស្រ្តីច្រើនតែមិននឹងនរក្នុងចិត្ត ឆាប់ប្រែប្រួល គិតច្រើន ឯបុរសគ្មានទេ!
(៩)
ស្រ្តីមានចិត្តចង់ដឹងចង់ឮ ហើយចូលចិត្តប្រៀបធៀបណាស់
(១០)
ស្រ្តីអ្នកមាន បើប្តីមិនឲធ្វើអ្វី គេនឹង "បំផ្លាញ"
តាមបែបដើរផ្សារច្រើន ទិញឥវ៉ាន់ច្រើន តែងខ្លួនច្រើន លេងបៀ កន្ទុយលេខ....
បញ្ចពិធកល្យាណី
មានន័យថាស្រ្តីដែលមានលំអប្រាំយ៉ាងគឺៈ
១.
កេសកល្យាណៈ ល្អសក់
២.
មំសកល្យាណៈ ល្អសាច់ គឺបបូរមាត់
អញ្ចាញធ្មេញ ផ្នត់ក កំភួនជើង...
៣.
អដ្ឋិកល្យាណៈ ល្អឆ្អឹង គឺក្រចក ធ្មេញ ម្រាម ...
៤.
ឆវិកល្យាណៈ ល្អសំបុរ
៥.
វយកល្យាណៈ ល្អវ័យ (ក្មេង)
(ដកស្រង់ចេញពីសៀវភៅប្រជុំវប្បធម៌ខ្មែរ)
លក្ខណៈស្រ្តីគ្រប់លក្ខណ៍
ស្រ្តីដែលប្រកបដោយលក្ខណៈ៣១យ៉ាងហៅថាស្រីគ្រប់លក្ខណ៍ៈ
១. មិនចេះអេចអូចនិយាយដើមគេ។
២. ចេះគួរសមក្រោកទទួលមាតាបិតានិងស្វាមី។
៣. ដឹងគុណ តបគុណ មាតាបិតាញាតិសន្តាន
ទាំងពីរខាង។
៤. មិនចេះដេកថ្ងៃ។
៥. មិនភ្លីភ្លើភ្លេចមុខភ្លេចក្រោយ។
៦. ចេះថែទាំរបស់ទ្រព្យ។
៧. មិនផិតក្បត់ស្វាមី។
៨. មិនចេះប្រច័ណ្ឌស្វាមី។
៩. គ្មានកលមាយា។
១០. មិនរំសាយសក់ឲគេឃើញ។
១១ . មានចិត្តអត់ធន់ធ្ងន់ធ្ងរ។
១២. មានជើងស្រាលមិនដើរតន្ត្រំក្តុងក្តាំង។
១៣. មិនឈរឬអង្គុយសំញែងកាយឲគេឃើញ។
១៤. មិនដើរញ៉ិកញ៉ក់កាច់រាង។
១៥. ចេះសង្រួមភ្នែកមិនក្រឡេករឡេមរឡាម។
១៦. មានដំណើរល្អ មិនគ្រលែងកាយចំទយគូទ។
១៧. មិនបង់បោយញាក់ស្មា គ្រលែងដើមដៃ។
១៨. មានសំឡេងតិចច្បាស់លាស់ មិននិយាយឡូឡា។
១៩. មិនចេះឡេះឡោះលេងសើច។
២០. មិននិយាយផ្តោះផ្តងចំពោះបុរសនិងស្រ្តី។
២១.មិនទំរន់ ធ្វើការណាធ្វើទាល់តែហើយការនោះ។
២២. ទៅទីណាឆាប់ត្រឡប់វិញ មិនញៀនអង្គុយផ្ទះគេ។
២៣. ចេះទុកដាក់ឥវ៉ាន់ក្នុងពេលគួរទុកដាក់។
២៤. ចេះរៀបចំផ្ទះសំបែង។
២៥. ចេះតុបតែងគ្រឿងឧបភោគបរិភោគ។
២៦. ខ្លាចចិត្តស្វាមីមាតាបិតា ហើយគោរពតាមឱវាទ។
២៧. បរិភោគចំណីអាហារ ក្រោយស្វាមីនិងមាតាបិតា។
២៨. ឈប់បរិភោគ មុនស្វាមីនិងមាតាបិតា។
២៩. ដេកលក់ក្រោយស្វាមី។
៣០. ភ្ញាក់មុនស្វាមី។
៣១. មានមេត្តាករុណាចេះធ្វើបុណ្យទាន។
ស្ត្រីដែលប្រកបដោយលក្ខណៈគ្រប់ពេញទាំង៣១នេះ
ហៅថាស្រីគ្រប់លក្ខណ៍ បើមិនពេញទេមានខ្វះខាតខ្លះហៅថាស្រីខាតលក្ខណ៍
បើមានត្រង់នេះខ្លះត្រង់នោះខ្លះរដាច់រដោចហៅថាស្រីដាច់លក្ខណ៍ឬមីកំដាច់លក្ខណ៍។
(ដកស្រង់ចេញពីសៀវភៅ សុជីវធម៌ប្រចាំគ្រួសារ
និពន្ធដោយលោក សុង ស៊ីវ បោះពុម្ពផ្សាយឡើងវិញដោយ គីម ប៊ុនថន)
ស្ត្រីយ៉ាងណាហៅថាល្អលើសស្ត្រីទាំងពួងក្នុងលោកនេះ
ទឹកយ៉ាងណាជាទឹកផ្អែមឆ្ងាញ់លើសទឹកទាំងពួងក្នុងលោកនេះ ត្រីយ៉ាងណាដែលមានរស់ជាតិឆ្ងាញ់ពីសាលើសត្រីទាំងពួងក្នុងលោកនេះ?សៀវភៅគតិលោក សូមឆ្លើយថាៈ
ជាតិស្ត្រីល្អលើសគេនោះ បើនិយាយដោយរូបគឺស្ត្រីប្រកបដោយ បញ្ចពិធកល្យាណី តែបើនិយាយដោយធម៌គឺស្ត្រីមានមាយទល្អនេះឯង
បើនិយាយដោយវោហារវិញនោះ គឺស្ត្រីប្រពន្ធគេនោះឯង
ហៅថាល្អលើសស្រ្តីក្នុងលោក។ ហេតុអ្វីបានជាថាលើសគេនោះ
ព្រោះស្ត្រីប្រពន្ធគេនេះមានទោសខុសទាំងពីរផ្លូវ
ថាបើបុរសណាទៅប្រព្រឹត្តកន្លងបវេណីនោះហើយ គឺក្នុងលោកនេះ
តែគេដឹងឮហើយ គេចាប់ទៅប្តឹងដល់សាលាជំនុំ។ សាលាជំនុំ
ក៏ពិនិច្ឆ័យដាក់គុកដាក់ទោស ឯខាងផ្លូវបរលោកនោះសោតក៏បានបាបធ្លាក់ទៅសោយទុក្ខក្នុងអបាយភូមិបួនមាននរកជាដើម។
កាលដែលដឹងហើយថាមានទោសបែបនេះហើយ ហេតុអ្វីបុរសលែងពុំបាន
យ៉ាងនេះឯងហៅថាស្រីល្អលើសលែងក្នុងលោក។ឯទឹកដែលផ្អែមពីសាលើសទឹកទាំងពួងនោះ
គឺសុរានេះឯង។ មែនពិត ឯទឹកសុរាបានជាថាផ្អែមលើសលែងនោះ
ព្រោះទឹកសុរានោះ ទោះបីគេហាមមិនឲ្យបិទ មិនឲ្យធ្វើខ្លួនឯង
ក៏នៅតែរកប្រាក់ទៅទិញពីចិន។ ឯទោសផឹកសុរា គឺបង់ប្រាក់១
គឺផឹកទៅហើយកើតស្រវឹងវង្វេងចិត្ត ទៅប្រព្រឹត្តការជួអាក្រក់ផ្សេងៗ
មានបង្កពាក្យជម្លោះប្រកែកប្រកួតជាដើម១
មានទោសធ្លាក់ទៅអបាយភូមិទាំងបួន១
អ្នកលេងសុរាសឹងដឹងប្រាកដថាផឹកសុរានេះជាទីនាំមកនូវសេចក្តីទុក្ខទោសទាំងអស់
តែនឹងលះលែងពុំបាន បើដូច្នេះសុរានោះមិនជាផ្អែមលើសគេហើយហះ
បានជាមនុស្សយើងលះលែងពុំរួចយ៉ាងនេះ។ឯត្រីដែលមានរសពីសាលើសត្រីនានានោះគឺត្រីព្រលូងនោះឯង
បានជាថាត្រីព្រលូងមានរសពីសានោះ ព្រោះដឹងថា ត្រីព្រលូងនេះ
ជួនបរិភោគទៅហើយពុលក៏មាន តែនឹងលះបង់ពុំបាន បើដូច្នេះត្រីព្រលូងនោះ
មិនឆ្ងាញ់លើសគេហើយហះ បានជាមនុស្សលះលែងពុំបាន។
(ស្រង់ចេញពីសៀវភៅគតិលោកភាគ១ និពន្ធរៀបរៀងដោយ
ឧកញ៉ាសុត្តន្តប្រីជា ឥន្ទ បោះពុម្ពលើកទី១០
ព.ស២៥៣៩ ការផ្សាយរបស់ពុទ្ធសាសនបណ្ឌិត្យ)
តួនាទីរបស់ភរិយា ៥ យ៉ាង
១.រៀបចំការងារផ្ទះ ឲ្យមានរបៀបរៀបរយ
២.សង្រ្គោះញាតិមិត្តទាំងខាងខ្លួន និងខាងស្វាមីដោយល្អ
៣.មិនប្រព្រឹត្តកន្លងចិត្តស្វាមី មិនមានប្រុសក្រៅ
៤.រក្សាទ្រព្យសម្បតិ្តដែលស្វាមីរកបានមកឲ្យ
៥.ឧស្សាហ៍ព្យាយាមក្នុងកិច្ចការទាំងពួង
ភរិយា ៧ ជំពូក
១.វធកាភរិយា = ភរិយាដូចពេជ្ឃឃាត រង់ចាំតែរករឿងវាយតប់ និងសម្លាប់ស្វាមីខ្លួន ចិត្តមិនត្រាប្រណី
ដូចជាពេជ្ឃឃាតដែលមិន ដែលត្រាប្រណីចំពោះ អ្នកទោសរបស់ខ្លួន ។
២.ចោរភរិយា = ភរិយាដូចចោរ មិនត្រង់នឹងស្វាមីខ្លួន ចាំតែលួចបំបាត់ទ្រព្យ សម្បត្តិ ឬលាក់លាមរឿងអ្វីនឹងប្រពន្ធ
ដូចចោរដែលចាំតែលួច ទ្រព្យគេ និងលាក់បំបាត់រឿងអាក្រក់ខ្លួនមិនឲ្យគេដឹង ។
៣.អយ្យាភរិយា = ភរិយាដូចជាចៅហ្វាយ ចាំតែចង្អុលបញ្ជា ខុសស្តីបន្តោស ប្រើ ប្តីធ្វើការដូចជាខ្ញុំបំរើរបស់ខ្លួន
។
៤.បិតាភរិយា = ភរិយាដូចជាឪពុក មានចិត្តស្រឡាញ់ថ្នាក់ថ្នមប្តីដូចកូន មើល ការខុសត្រូវ រវាំងមិនឲ្យកូនធ្វើខុស ការពារកូនគ្រប់ទិសទី ។
៥.ជេដ្ឋាភរិយា = ភរិយាដូចបងស្រី ស្រឡាញ់ថែទាំប្តី ដូចបងស្រីស្រឡាញ់ប្អូន ការពារប្អូន ។
៦.សខីភរិយា = ភរិយាដូចមិត្តភក្តិ គឺទុកស្វាមីខ្លួនស្មើនឹងមិត្ត ពេលជួបគ្នាក៏រីករាយ បានអ្វីក៏ចែកគ្នាតាមនាទីមិត្តគោរពមិត្ត រួមទុក្ខរួមសុខគ្នា ។
៧.ទាសាភរិយា = ភរិយាដូចទាសា ស្តាប់បង្គាប់ស្វាមី ធ្វើការគ្រប់បែបយ៉ាងមិនឲ្យ ស្វាមីខ្លួនព្រួយឡើយ ។
ភរិយា ៣ ជំពូកខាងលើមិនល្អឡើយ លោកឲ្យចៀសវាងចេញ កុំប្រព្រឹត្ត និងឲ្យរើស យកយ៉ាងណាមួយ ក្នុងចំណោម ៤ យ៉ាងខាងក្រោម ។
កម្លាំងស្រ្តី ៥ ជាថ្នាំសណ្តំចិត្តបុរស
១.កម្លាំងរូប ស្រ្តីមានរូបសម្ផស្សល្អស្អាតស្រស់ អាចបញ្ជា ឬទាក់ទាញចិត្តបុរសឲ្យធ្វើល្អបាន ដោយងាយស្រួល ដោយប្រើរូបមន្តស្រស់ស្អាត
។
២.កម្លាំងទ្រព្យ ស្រ្តីមានទ្រព្យច្រើនអាចគ្របសង្គត់ចិត្តបុរស
និងជួយបុរសក្នុងការអភិវឌ្ឍន៍ សង្គមបាន ។
៣.កម្លាំងញាតិ ស្រ្តីមានញាតិនិងបរិវារច្រើន
អាចជាកម្លាំងដ៏សំខាន់ដល់បុរសជាស្វាមី ដើម្បីពឹងពាក់ក្នុងកិច្ចការអភិវឌ្ឍន៍សង្គមជាតិបានល្អ
។
៤.កម្លាំងបុត្រ ស្រ្តីមានបុត្រល្អ គឺបុត្រជាកម្លាំងដ៏ខ្លាំងក្លាណាស់ ប្រសិនបើយើង ប្រៀប ធៀប ជាមួយឪពុកនោះ
គឺម្តាយទេជាអ្នកមានភាពស្និទស្នាលជាង ហើយម្តាយចេះអប់រំ កូនបាន ល្អប្រពៃ ក្នុងសង្គម
គឺជាស្រ្តីឆ្នើម ជាឧត្តមភរិយា ព្រោះកូនអាចជួយកិច្ចការងារឪពុកក្នុងគ្រួសារ
និងសង្គមបាន
៥.កម្លាំងសីល ការប្រព្រឹត្តល្អរបស់ស្រ្តីក្នុងបែបបទសីលធម៌ជាស្រ្តីគ្រប់លក្ខណ៍
និងពិតជាល្អ ប្រសើរខ្លាំងណាស់ បើស្រ្តីមានសីល ជាថាមពលដ៏សក្កិសិទ្ធអាចទាក់ ទាញបុរសឲ្យឋិត ក្នុងក្រមសីលធម៌
គុណធម៌ មិនឲ្យបុរសប្រព្រឹត្តអំពើអាក្រក់បង្កសង្រ្គាមមហន្តរាយបាន ។
ចរិយាមារយាទស្រ្តី ១០ យ៉ាងនៅពេលមានស្វាមី
១. ភ្លើងក្នុងកុំនាំចេញក្រៅ ។ ត្រង់នេះមានន័យថា រឿងរ៉ាវដែលជាសៅហ្មង ក្តៅ ក្រហាយ មិនល្អ អាក្រក់ ដែលជារឿងផ្ទៃក្នុងរបស់គ្រួសារខ្លួន មាតា បិតាខ្លួន មិនត្រូវនាំ ចេញទៅផ្សាយ ដើរប្រាប់គេ ប្រាប់ឯង ដោយហោចទៅ សូម្បីតែសាច់ញាតិរបស់ខ្លួន ឡើយ ។
២. ភ្លើងក្រៅកុំនាំចូលក្នុង ។ បានន័យថា រឿងណាដែលមិនល្អ មិនមាន ប្រយោជន៍ ជារឿងក្តៅក្រហាយ ហើយមិនទាក់ទងទៅនឹងសាច់រឿងរបស់គ្រួសារខ្លួន ទេ មិនគប្បីនាំចូលមកក្នុងផ្ទះ ឲ្យក្រុមគ្រួសារបានទទួលការក្តៅក្រហាយផងដែរនោះ ទេ។ ទោះបីជារឿងក្តៅក្រហាយនោះទាក់ទងទៅនឹងកេរ្តិ៍ឈ្មោះ និងផលប្រយោជន៍ របស់គ្រួសារ ឬស្វាមីខ្លួនក្តី ក៏ត្រូវរកឳកាសនិយាយដែរ ដើម្បីកុំឲ្យក្តៅទាំងរឿង ហើយ ក្តៅទាំមនុស្សទៀត ។ ខ្ញុំឃើញភរិយាខ្លះ ឃើញស្វាមីមកពីធ្វើការហត់នឿយ ឬមាន រឿងមុខមិន ស្រួលមក ដល់ផ្ទះមិនទាន់ទាំងដាក់គូថអង្គុយផង ក៏ស្រាប់តាំងយករឿង អាក្រក់ រឿងក្តៅក្រហាយ ទៅពិតទូលបញ្ឆេះ ធ្វើឲ្យស្វាមីដែលកំពុងស្រួលៗនោះក្តៅក្រ ហាយឆេះភ្លាមមួយរំពេច ។ ត្រង់នេះមិនល្អសោះ នាងភរិយាគួរកែឲ្យបាន ។
៣. ត្រូវឲ្យបុគ្គលដែលឲ្យ ។ ត្រង់នេះមានន័យថា បើមាននរណាមកខ្ចីទ្រព្យ ឬឥ វ៉ាន់ណាមួយពីខ្លួន ត្រូវសង្កេតចំណាំថា តើជននោះធ្លាប់ខ្ចីទៅ ឲ្យវិញ សងវិញឬទែ ឬ ជននោះមានអ្វីជាប្រកាន់ ដែលអាចឲ្យយើងជឿទុកចិត្តថា នឹងសងមកវិញទេ បើឃើញ នឹងសងមកវិញនោះ សឹមឲ្យខ្ចី ។ ត្រង់នេះ នាងភរិយាច្រើនភ្លាត់ណាស់ បើសិនជាជន នោះចេះនិយាយផ្អែមល្ហែម បញ្ជោរ ឬធានាម៉ឹងម៉ាត់ ធ្វើមុខមាំនោះ អ្នកប្រាកដជាឲ្យ ភ្លាម ។ សូមឲ្យប្រយ័ត្នចំពោះមនុស្ស “ចិត្តជាទេវទត្ត មាត់ជាទេវតា” ។
៤. មិនត្រូវឲ្យដល់បុគ្គលដែលមិនឲ្យ ។ ត្រង់នេះមានន័យថា បើបុគ្គលនោះខ្ចីមិន ដែលសងវិញទេ ឬមានដំណើរដែលមិនគួរទុកចិត្តថានឹងមិនឲ្យវិញទេនោះ មនត្រូវឲ្យ ខ្ចីទេ ។
៥. ត្រូវឲ្យដល់បុគ្គលដែលឲ្យក្តី មិនឲ្យក្តី គឺមានអ្នកខ្លះដែលយើងត្រូវតែឲ្យដោយ មនសង្ឃឹម ឬប្រាថ្នាថាអ្នកនោះនឹងសងវិញ ឬមិនសងវិញនោះទេ ដូចជាបងប្អូនដែល យើងត្រូវជួយជាដើម ។ ន័យមួយទៀត បានដល់ការដាក់ទានឲ្យដល់ស្មូនយាចកដែល មកសុំទាន ឬមកសុំការពឹងពាក់ យើងក៍ជួយទៅ រួមទាំងការធ្វើបុណ្យ ធ្វើទាន ដាក់ បាត្រចំពោះព្រះសង្ឃ ដែលយើងត្រូធ្វើជាប្រពៃណីបុណ្យរបស់យើង ។
៦. ត្រូវអង្គុយដោយស្រួលបួល ។ បានដល់អង្គុយដឹងខ្ពស់ទាប មានមារយាទ អង្គុយប្រយ័ត្នប្រយែងក្នុងការចេញកេរ្តិ៍ខ្មាស មិនអង្គុយសណ្តូកជើង បើចាស់ៗ ឬស្វាមី អង្គុយទាបជាងខ្លួន មិនអង្គុយច្រងេងច្រងាង យះដៃ យះជើង ពែនភ្នែន គងអន្ទាក់ខ្លា ជាដើម ។
៧. ត្រូវបរិភោគដោយស្រួលបួល ។ បរិភោគឲ្យស្គាល់មុនក្រោយ គួរបរិភោគមុន អ្នកណា បរិភោគក្រោយអ្នកណា បរិភោគជាមួយអ្នកណា ពេលណាគួរបរិភោគ និង មានមារយាទល្អ សុជីវធម៌ក្នុងការបរិភោគអាហារផងដែរ ។
៨. ត្រូវដេកដោយស្រួលបួល ។ គឺការរៀបចំដំណេកឲ្យបានសមរម្យ ស្រួលបួល រួមទាំងការត្រៀមវត្ថុចាំបាច់ខ្លះពេលចូលដេក កុំឲ្យពិបាកងើបដើរឆ្ងាយទៅយក ។ ទំនៀមខ្មែរពីដើម មុនដេក ភរិយាត្រូវមូរបារី អប់ទឹកផ្តិលដាក់ក្នុងចុងជើង ។ ក្នុងរឿង សិរី ៣ ប្រការ របស់ធម្មបាលបណ្តិត ដែលដោះប្រស្នាជាមួយកបិលមហាព្រហ្ម បាន អធិប្បាយថាពេលព្រឹក សិរីនៅក្បាល ដូច្នេះត្រូវលុបមុខ, ពេលថ្ងៃ សិរីនៅទ្រូង ត្រូវ លាបស្រឡាបដើមទ្រូង, ពេលល្ងាច សិរីនៅជើង ត្រូវលាងជើង មុនពេលចូលដេក ។ មិនត្រូវកន្លងខ្លួន ឬជើងប្តី ព្រោះខ្មែរប្រកាន់ថាប្រុសៗ មានគ្រូបាធ្យាយកំណើតកាន់ ឬ បើប្តីជាអ្នករៀនមន្តអាគម ក៏នឹងសាបអស់ ។ ត្រូវដេលនៅខាងឆ្វេងស្វាមី ឯក្បាលដំ ណេកគួរដាក់នៅទិសខាងត្បូង ព្រោះត្បូងប្រែថា ក្បាល ។ គួរមើលឲ្យបានច្បាស់ ពេលដេកមិនត្រូវបែរជើងទៅរកស្វាមី មាតាបិតា ឬព្រះពុទ្ធរូបទេ ព្រោះដូចជាយើង យកជើងទៅធាក់លោកអញ្ចឹង ។ ត្រូវដេកប្រយ័ត្នប្រយែងក្រែងលេចកេរ្តិ៍ខ្មាស ឬពេល ងើបពីដេករបូតសពត់ជាដើម ។ ខ្មែរមានទំនៀមថា “ប្រពន្ធត្រូវដេកក្រោយប្តី និងភ្ញាក់ មុនប្តី” ព្រោះលោកយល់ថា ប្តីធ្វើការនឿយហត់ពីថ្ងៃហើយ ឯប្រពន្ធនៅផ្ទះ ដូច្នេះត្រូវ មើលខុលត្រូវ រៀបចំទុកដាក់ចានក្បានឲ្យហើយ មើលទ្វារបង្អួចក្រែងបិទមនជិត មើល ភ្លើងក្រែងរាលឆេះ ។ ល ។ លុះដល់ភ្ញាក់ ត្រូវភ្ញាក់មុន ព្រោះម្យ៉ាងដើម្បីកុំឲ្យឃើញ សភាពមិនរៀបរយរបស់សំពត់ ខោអាវខ្លួនពេលដេក និងរៀបចំអាហារពេលព្រឹកសំ រាប់ស្វាមីផង ព្រមទាំងបោសច្រាសផ្ទះសម្បែងឲ្យស្អាតបាតស្រេចបាច់ ។ ល ។ មួយ ទៀត ក៏មិនគប្បីដេកកណ្តាលវាលដែរ ត្រូវមានអ្វីបិទបាំង ឬជាទីកំបាំងភ្នែកអ្នកផង ។
៩. ត្រូវបូជាភ្លើង ឬបំរើភ្លើង ។ ភ្លើងក្នុងទីនេះ បានដល់ស្វាមីដែលភរិយាត្រូវគោ រពបំរើ ប្រណិប័តន៍ ថ្នាក់ថ្នម ទាំការតបស្នងចំពោះសេចក្តីត្រូវការខាងភេទផងដែរ ។ ភ្លើងនេះ បើយើងបូជា ឬបំរើមិនល្អ វានឹងអាចរលាក់ ឬឆេះដល់នាងជាភរិយាពិត ប្រាកដ ។
១០. ត្រូវថ្វាយបង្គំទេវតាក្នុងផ្ទះ ។ ទេវតាក្នុងផ្ទះនេះ បានដល់មាតាបិតារបស់ ខ្លួនក្តី របស់ស្វាមីក្តី ដែលយើងនៅជាមួយ ។ និងមួយទៀត បានដល់គ្រឿងសក្ការបូជា ក្នុងផ្ទះដែលយើងជឿគោរពបូជា ។ ការបំរើមាតាបិតា គោរពប្រណិប័តន៍លោក ថ្វាយ បង្គំលោក រមែងបាននូវអានិសង្ស និងសេចក្តីសុខជាពន់ប្រមាណ ព្រោះព្រះសម្មា សម្ពុទ្ធ លោកបានពុទ្ធដីកាថាៈ
មាតាបិតាជាព្រះព្រហ្មរបស់កូនផង ជាទេវតាដើមផង ជាគ្រូផង និងជាអាហុ នេយ្យបុគ្គលរបស់កូនផង កូនណាគោរពបូជា បុណ្យរមែងកើតដល់កូនប្រុសស្រីនោះ មិនដាច់ ។
ស្រ្តី និង ការងារ
ប្រទេសកម្ពុជាក៏ដូចជាបណ្តាប្រទេសផ្សេងៗនៅលើសកលលោកគឺកំពុងតែធ្វើការដោយយកចិត្តទុកដាក់ដើម្បី
បង្កើនការចូលរួមរបស់ស្រ្តីនៅគ្រប់ស្ថានភាព គ្រប់កាលៈទេសៈនៃការរស់នៅ ។
យោងតាមសៀវភៅ "ស្រ្តី និង ការងារ"
ដែលចេញផ្សាយដោយសមាគមយុវជនខ្មែរ
វត្តមានរបស់ស្រ្តីនៅក្នុងការងារផ្សេងៗគឺជាការលើកតំកើនចំពោះតំលៃនៃសមត្ថភាពស្រ្តី។
រាជរដ្ឋាភិបាល និងអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលជាច្រើនបានបង្កើនការឧបត្ថម្ភ
គាំទ្រ និងផ្តល់សេវាកម្មអប់រំចំពោះស្រ្តីនៅក្នុង សហគមន៏។
យើងអាចកត់សំគាល់នូវការអភិវឌ្ឍវិជ្ជមាន
ពីព្រោះស្រ្តីកាន់តែច្រើនឡើងច្រើនឡើងមានការយល់ដឹង
និងចាប់អារម្មណ៏លើការងារគ្រប់ប្រភេទផ្សេងៗគ្នា
ដូចជាស្រ្តីជាច្រើនកំពុងធ្វើការជា វេជ្ជបណ្ឌិតគិលានុបដ្ឋាយិកា
ឆ្មបដែលធ្វើការ នៅតាមមន្ទីរពេទ្យរដ្ឋ មន្ទីរពេទ្យឯកជន មណ្ឌលសុខភាពសហគមន៏
ដើម្បីផ្តល់សេវាកម្មថែទាំសុខភាពនិងព្យាបាលជំងឺដល់ប្រជាជនយើង ។
ចំណែកក្នុងវិស័យអប់រំវិញយើងឃើញ
មានស្រ្តីជា សាស្ត្រាចារ្យគ្រូបង្រៀនគ្រូបង្គោល សិស្ស មិត្តអប់រំមិត្ត
បុគ្គលិកអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាល និងអ្នកស្មគ្រ័ចិត្តតាមភូមិ
ដែលកំពុងធ្វើការនៅតាមសកលវិទ្យាល័យ មហាវិទ្យាល័យ វិទ្យាស្ថាន សាលារៀន
និងសហគមន៏ ដើម្បីលើកកំពស់កំរិតនៃការផ្សព្វផ្សាយ និងការផ្តល់ព័ត៌មាន ។
លទ្ធផលជំរឿនក្នុងបណ្តាឆ្នាំកន្លងមកបានបង្ហាញថា
ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរជាង ៥០% គឺជាស្រ្តី។ តួលេខនេះបាន ស ឲ្យឃើញថាស្រ្តី
ជាធនធាន ពលកម្មមួយ ដ៏សំខាន់សម្រាប់អភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចជាតិ។
មានហេតុផលជាច្រើនដែលធ្វើឲ្យស្ត្រីចាប់ផ្ដើមបង្កើតមុខជំនួញដោយខ្លួនឯងផ្ទាល់ដូចជា
បំលាស់ប្ដូរនៃអាកាសធាតុ ការអភិវឌ្ឍនៃបច្ចេកវិទ្យា
និងការផ្លាស់ប្ដូរនូវទស្សនៈនៃការរស់នៅ ជាពិសេស
គឺការផ្លាស់ប្ដូរនៅក្នុងចំណោមស្ត្រី
និងយុវជនគឺកំពុងតែជំរុញទៅរកការផ្លាស់ប្ដូរនៅគំនិតយោបល់ ។
ការរស់នៅដោយពឹងផ្អែកលើការធ្វើស្រែចំការ
វាមិនគ្រប់គ្រាន់ដើម្បីផ្គត់ផ្គង់គ្រួសារ
និងអោយកូនបានរៀនសុត្រនោះទេ។ស្រ្តីទាំងអស់បានបង្កើនឯករាជ្យរបស់ពួកគេតាមរយៈ
ការលក់ទំនិញ បើកហាង និងការបង្កើតក្រុមហ៊ុន ជាដើម ដែលពួកគេធ្វើការ
និងគ្រប់គ្រងដោយខ្លួនឯង ដែលបញ្ជាក់អោយឃើញពីគំនិតផ្តួចផ្តើមដ៏ល្អៗរបស់ស្រ្តី ។
ប្រការនេះហើយ
ដែលធ្វើអោយសេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រទេសកម្ពុជាយើងកាន់តែរីកចំរើនក៏ដោយសារបណ្តាសកម្មភាពជា
ច្រើន របស់ស្រ្តីដែរ។
នេះជាហេតុផលមួយដែលធ្វើអោយក្រសួងកិច្ចការនារីបានលើកឡើងថា៖
"ស្រ្តីគឺជាឆ្អឹងខ្នងនៃសេដ្ឋកិច្ចជាតិ"
ព្រោះស្រ្តីបានប្រើប្រាស់សិទ្ធិរបស់ពួកគាត់ ដើម្បីបង្កើតអាជីវកម្ម
និងធ្វើការជ្រើសរើសអាជីពរបស់គាត់ដោយផ្អែកលើសមត្ថភាព
និងទេព្យកោសល្យរបស់ខ្លួនគេផ្ទាល់ ។
ស្រ្តីមានតួនាទីផ្សេងៗគ្នាជាច្រើនដូចជារដ្ឋមន្ត្រី
សមាជិកសភាមេឃុំមេភូមិប្រធាននាយកដ្ឋាន
អ្នកដឹកនាំសំរាប់ការអភិវឌ្ឍភូមិនាយិកាសាលា
ក្រុមប្រឹក្សាឃុំសង្កាត់ប្រធានស្ថាប័ននិង អង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលនានា។
តួនាទីស្រ្តីនៅក្នុងការដឹកនាំ
គឺកំរនឹងមានណាស់ដែលករណីនេះធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់ដំណើរការអភិវឌ្ឍ។
បើពុំមានការចូលរួមរបស់ស្រ្តីក្នុងដំណើរការធ្វើសេចក្តីសំរេចចិត្តទេនោះ
មានន័យថា
យើងមិនបានទទួលនូវភាពជោគជ័យក្នុងការប្រើប្រាស់ធនធានមនុស្សទាំងអស់របស់យើងនោះទេ
។
ជាងនេះទៅទៀត
វាអាចប៉ះពាល់ដល់ដំណើរការលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនៅក្នុងសង្គមយើង។
ការបង្កើនការចូលរួមរបស់ស្រ្តីនៅក្នុងការសំរេចចិត្តនៅគ្រប់លំដាប់ថ្នាក់នៃសង្គម
គឺមានន័យថាយើងបានប្រើប្រាស់ធនធានដ៏មានតំលៃ
ជាពិសេសសំរាប់ដំណើរការអភិវឌ្ឍលទិ្ធប្រជាធិបតេយ្យនៅ
កម្ពុជាយើងព្រោះថាមានតែស្រ្តីទេដែលយល់សុខទុក្ខស្រ្តីដូចគ្នា
ក៏ដូចជាស្រ្តីជាតំណាងដែលបញ្ជាក់
និងបង្ហាញពីតម្រូវការរបស់ស្ត្រីទាំងអស់ ។
